Ülkemiz nüfusunun % 12 ‘si yaklaşık sekiz milyon kişi engellidir. Bu 8 milyonun % 3’ü ortopedik,görme,işitme,konuşma ve zihinsel engellidir. Geri kalan % 9’luk kısım kronik hastalığı olan ve engelli sayılan kişilerdir.
Engel türü ve derecesi ne olursa olsun hareket etme, egzersiz yapma, sportif aktivitelere katılma bireye haz vererek bireyin yaşamına yeni bir pencere açabilmektedir.
Engelli sporları toplumun bedensel ve zihinsel engeli bulunan üyeleri tarafından yapılan sporlardır. Bu spor dallarının çoğu mevcut spor dallarının engelli kişilere göre uyarlanmasından oluşur.
Engelliler için spor bedensel, psikolojik ve sosyal yarar sağlar. En gelişmiş şehirlerimizde dahi ulaşım araçlarından tutun da kaldırımlar, yollar, binalar ve spor merkezlerinin giriş çıkışları bile engellilere göre düzenlenmemiştir. Bu eksiklikler engelliler için ayrıca bir engel olup, Kişilerin engelleri ardına sığınıp evlerine kapanma larına ve sosyal bir problem olmalarına neden oluyor. Oysa avrupanın gelişmiş şehirlerinde engelli kişiler yaşamın her safhasında aktif olarak bulunmaktadır.
Spor iç disiplin, yarışmacı ruh ve dostluk aşılar. Sağlığın fiziksel gücün , dayanıklılığın, sosyal ve psikolojik uyumun iyi olma hali sporla artar. Bu bağlamda sporun engelli insanlar için ne kadar önemli olduğunu anlamak güç değildir.
Engelliler için spor aktivitesi öncelikle tedavi amaçlı kullanılmıştır. Spor fizik tedavi metodlarını tamamlayıcı bir rehabilitasyon aracı olarak kullanılmış olup engelli kişinin gücünün , koordinasyonunun ve dayanıklılığının gelişimine yardımcı olur.
Engelli sporcunun engeline uygun spor türleri seçilmelidir. Özellikle yüzme değerli bir egzersiz ve tedavi şeklidir. Suyun kaldırma kuvvetiyle engelli sporcu yetenekleri ölçüsünde serbestçe hareket eder. Öğrenme güçlüğü, görme ve duyma engeli olan kişilere göre uygulanabilen spor türleri engellinin engel türüne göre doktor tarafından tavsiye edilmelidir.
Sporun engelli insanlar için başka bir önemli yönü sosyal ilişkilerin gelişmesini sağlamasıdır. Sağlık için olumlu katkılarının yanısıra birey spor yaparak yanlızlığını diğer insanlarla paylaşabilmekte , arkadaşlık kurabilmekte , dayanışmayı , yeteneklerini geliştirebilmekte kendisine ve diğer insanlara karşı pozitif düşünceler besleyerek yaşamı yakalama şansını arttırmaktadır.
Engellilerin spora ilgisinin artmasıyla engelli yarışma sporları ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır . Engelli sporcular yarışma sporlarının eğitimini almakta yarışmalara katıla bilmekte ve böylece kendisini engelli bir birey olmaktan daha çok sporcu olarak algılamaktadır. Böylece engellilerin eşit şartlarda yarışması ,kazanması , kaybetmesi yaşam motivasyonlarını arttırmaktadır.
Spor ; kişilere özürü ile başa çıkmasını ve özürünü hafifletmesini öğretmekte, keyif vermekte, iletişim ve paylaşımı sağlamakta , yaşama asılmasını arttırmakta , dürüstlük , hoş görü ve işbirliği gibi olumlu kişilk özelliklerini kazanmasını sağlamaktadır.
1960 Roma olimpiyatlarıyla engelli yarışmaları başlamıştır. Ülkemizde ise özürlüler federasyonu 1990 yılında kurulmuştur. 10-16 Mayıs tüm dünyada engelliler haftası olarak kutlanmaktadır.
Sonuç olarak spor sağlam ve engelli bireylerin bir araya gelmelerine olanak sağlayarak ulaşılması hedeflenen “Toplumsal kaynaşma” için son derece önemli bir işlevi yerine getirmektedir.
- Herhangi bir sistemik rahatsızlığı olanlar ve sigara alkol kullananlar risk gurubunda olup doktor kontrolünden geçerek doktorların izin verdiği ölçüde spor yapmalı. Ayrıca halı saha maçından en az 4 saat önce yemek yemiş olmalı ve her 15 dakikada bir bir bardak sıvı alınmalıdır.
Halı saha sakatlıklarında sporcudan kaynaklanan en önemli etken oyuncunun fiziksel kapasitesidir. Kas iskelet sistemi kapasitesi yeterli olmayan ve dayanıklılığı azalmış vücudu çok zorlamamak gerekir.
Halı sahada en çok ayak bileği, diz, aşil tendon zedelenmeleri görülür. Sert zemin ve aşırı kullanıma bağlı olarak arka baldır kas zorlanmaları ve bel ağrılarılarına rastlanır. Tabanı iyi kavramayan spor ayakkabılar ıslak ve sert zeminde ani yavaşlama ve durmalarda düşmeler sonucu dirsek ve ön kol kırıkları olmaktadır.
Halı saha sakatlanmalarından korunmak için özellikle kişi kendi fiziksel kapasitesini bilmeli, halı saha zeminini kontrol etmeli, halı sahaya uygun spor malzemesi kullanmalı, ısınma-soğuma egzersizlerini uygun bir şekilde yapmalı herşeye rağmen sakatlanma olunca hemen buz uygulaması yapıp doktora müracat edilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder